Norwegia
Norwegia zajmuje pólnocno - zachodnia czesc Pólwyspu Skandynawskiego wraz z rojem 150 tysiecy przybrzeznych wysp, jak Lofoty i Vesterålen. Prócz tego nalezy do niej wyspa Jan Mayen i archipelag Svalbard na Morzu Norweskim, oraz dwa terytoria przy Antarktydzie na Oceanie Spokojnym.Norwegia to najdluzszy i najwezszy zarazem kraj europejski. Jej dlugosc wynosi 1750 km, a szerokosc od 430 do zaledwie 6,5 km. Jest to przy tym najbardziej na pólnoc polozony kraj kontynentu.
Najblizej bieguna lezy Przyladek Pólnocny - Nordkapp. Linia brzegowa Norwegii nalezy do najbardziej rozwinietych na swiecie. Jej dlugosc wynosi prawie 22 tys. km. A to stad, ze porozcinana jest gleboko wrzynajacymi sie w lad zatokami morskimi - fiordami. Najwiekszy - Sognefjord - liczy az 220 km dlugosci i 1243 m glebokosci.
Fiordy zwykle rozgaleziaja sie i otoczone sa niedostepnymi, pionowymi scianami skalnymi siegajacymi ponad tysiac metrów wysokosci. Sa to dawne doliny lodowcowe, dzis zatopione przez morze, którymi jeszcze 10 tys. lat temu splywaly olbrzymie jezory lodowcowe.
Góry Skandynawskie zajmuja 2/3 powierzchni kraju. Mimo tak stromych scian od strony morza ich wierzchowina jest splaszczona. Te rozlegle plaskowyze rozciagajace sie zazwyczaj na wysokosciach pomiedzy 1000 a 1500 m n.p.m. zwane sa fieldami. Najwiekszym z nich, ciagnacym sie przez ponad 100 km, jest Hardangervidda.
W najwyzszych partiach plaskowyzów zachowaly sie lodowce, zwane fieldowymi. Pieknymi, spekanymi jezorami splywaja one w dól, w doliny. Najokazalszy z nich, zarazem najwiekszy zwarty lodowiec Europy kontynentalnej to Jostedalsbreen.
Najwyzsze pasmo górskie to Jotunheimen. Wznosi sie tu Galdhöpiggen o wysokosci 2469 m n.p.m. oraz Glittertind wysoki na 2452 m n.p.m. W przeszlosci ten drugi byl najwyzszym szczytem Norwegii. Jednak na skutek stopienia lodowej czaszy, pokrywajacej wierzcholek, jego wysokosc zmniejszyla sie o kilkanascie metrów.
Klimat Norwegii jest wyjatkowo cieply jak na kraj polozony tak blisko bieguna. Jest to zasluga Pradu Zatokowego, który z Zatoki Meksykanskiej niesie cieple wody do Morza Norweskiego.
Szczególnie lagodny klimat oceaniczny panuje na samym wybrzezu. Zdarza sie, ze zimy na poludniu sa bezsniezne. Srednie temperatury wahaja sie w styczniu od 2ºC na poludniu kraju do -3ºC na pólnocy. Lata sa na ogól pochmurne i deszczowe. Srednia temperatura w lipcu waha sie od 14ºC do 10ºC na pólnocy.
We wnetrzu kraju i w górach panuja jednak zimy surowe i sniezne. Norwegia nalezy przy tym do bardziej wilgotnych krajów Europejskich. Opady lokalnie wynosza nawet 5000 mm w ciagu roku, czyli dziesieciokrotnie wiecej niz w Polsce.
Dzieki temu Norwegia jest zasobna w rzeki. Sa one z reguly krótkie, ale bardzo bystre. Z racji licznych duzych spadków kraj obfituje w duze ilosci wodospadów. Do bardziej znanych nalezy Vettis z najwieksza swobodnie spadajaca kaskada o wysokosci 260 m n.p.m., najwyzszy ze wszystkich Utigard (610 m wysokosci) oraz Siedem Sióstr we fiordzie Geiranger.
Najwieksza rzeka Norwegii jest Glomma, o dlugosci 587 km. Sporo jest takze w Norwegii jezior. Wiekszosc z nich zajmuje podluzne, polodowcowe doliny na wschodnich stokach Gór Skandynawskich. Naleza do nich Mjösa, o powierzchni 366 km2 i Femund o powierzchni 202 km2.
Lasy w Norwegii siegaja jedynie do wysokosci 1000 m n.p.m. na poludniu kraju, a na pólnocy praktycznie juz nie wystepuja. Tam, gdzie warunki klimatyczne nie pozwalaja wyrosnac drzewom, rozciaga sie tundra. Spotkac na niej mozna renifery, lemingi i piesce.
Osobliwoscia przyrodnicza sa takze tzw. ptasie wyspy na wybrzezu. Na skalistych, niedostepnych miejscach w wielkich ilosciach gniezdza sie alki, gluptaki i rózne gatunki kaczek i gesi.
Atrakcje Norwegii, których nie można pominąć:
- nauka klasycznego stylu narciarskiego w Telemarku,
- udział w rozgrywanym w Troms? Midnight Sun Marathon,
- wizyta na festiwalu sportów ekstremalnych Ekstremsportveko w Voss,
- pokonanie Drogi Trolli,
- kajakarstwo morskie na Lofotach,
- obserwacje zorzy polarnej w Troms?,
- morskie safari w Tysfjordzie,
- narciarski przełaj
